In de Filipijnen verlaten meer dan vier miljoen kinderen tussen de vijf en zeventien jaar voortijdig hun school om te moeten werken. Twee van de drie kindarbeiders werkt in de agrarische sector, zoals op de suikerrietplantages van het eiland Leyte. Gelukkig trekt de organisatie Exodus from Child Labor to Integration, Play, Socialization and Education (ECLIPSE) zich het lot van deze kinderen aan.
ECLIPSE strijdt op het Filipijnse eiland Leyte tegen kinderarbeid en krijgt daarbij steun van Terre des Hommes. Ze is actief in 150 dorpen in de districten Ormoc, Kananga en Albuera. Met name in Ormoc is het aantal kindarbeiders op de suikerrietplantages extreem hoog. Ze worden slecht betaald (ver onder het minimumloon), doen gevaarlijk werk (met pesticides) en maken lange werkdagen. Hierdoor lopen ze hun school mis.
Sinds 1995 voert ECLIPSE bewustwordingsactiviteiten uit onder de eilandbewoners van Leyte. Daarnaast stimuleert ze de lokale machthebbers om de meest extreme vormen van kinderarbeid tegen te gaan met nieuwe wetgeving. Dit gebeurt middels lobbying, ontmoetingen, demonstraties en trips naar de suikerrietplantages met lokale ambtenaren en politici. Deze inspanningen hebben al vruchten afgeworpen: in 75 dorpen zijn ordinances (verordeningen) aangenomen ter bescherming van kind-arbeiders. Tenslotte verstrekt ECLIPSE directe hulp aan de kindarbeiders in de vorm van onderwijs. Sommige jongeren schoppen het ver dankzij de steun van ECLIPSE.
Cherry Rose Montescarlos
Van kindarbeider naar computerprogrammeur: het overkwam de negentienjarige Cherry Rose Montescarlos. Op 30 maart 2006 studeerde ze af aan het José Navarro Polytechnic College in Kananga, in het bijzijn van haar moeder en tante. Net als de meeste inwoners van het eiland Leyte groeide Cherry op in grote armoede: keer op keer dreef haar werkloze vader zijn gezin tot wanhoop met zijn dronkenschap, gokverslaving en agressieve buien. Vaak was er nauwelijks eten in huis en at Cherry met haar moeder, broers en zussen dagenlang gekookte bananen.
Cherry wilde op haar zesde naar de basisschool, maar werd eerst afgewezen omdat ze geen kleuteronderwijs had gevolgd. Gelukkig mocht ze alsnog de lessen bijwonen nadat haar moeder met de onderwijzer had gepraat.
Twee uur lopen
Iedere dag liep Cherry twee uur naar school. Ze miste een deel van de lessen door haar werk op de suikerplantages. Nu herinnert ze zich hoe bang ze op haar negende was om alleen te worden achtergelaten op de plantage, en hoe zij werd blootgesteld aan de extreme hitte, honger, regen en kou op de velden.
In 1998 werd Cherry opgenomen in het ECLIPSE-project. Zij kreeg schoolspullen, een schooluniform, schoenen en geld voor de verplichte onderwijsbijdrage. Twee jaar later veranderde Cherry op de middelbare school langzaam van een zeer verlegen meisje in een actieve puber. In 2002 werd ze zelfs gekozen tot voorzitter van de lokale jeugdorganisatie voor kindarbeiders.
Grote toewijding
Na haar eindexamen in 2004 ging Cherry parttime aan de slag bij ECLIPSE. Vanwege haar grote toewijding en capaciteiten kreeg ze een beurs voor een opleiding tot computerprogrammeur. Inmiddels werkt Cherry als vrijwilligster en dataspecialist op het ECLIPSEkantoor in Ormoc. En kan ze het schoolgeld voor een van haar jongere broertjes betalen. Zo krijgt ook hij de kans om het lot van kindarbeider te ontvluchten.
Dag van de Arbeid
Een van de jaarlijkse hoogtepunten op Leyte is de viering van de Internationale Dag van de Arbeid: op 1 mei worden alle mensen en betrokken partijenopgeroepen om deergste vormen van kinderarbeid in de commerciële landbouw af te schaffen. Om zoveel mogelijk resultaat te bereiken, nodigt ECLIPSE grootgrondeigenaren, landelijke en lokale politici en medewerkers van hulporganisaties uit voor dit belangrijke evenement. Kinderen en ouders lopen met spandoeken door de straten van Ormoc om aandacht te vestigen op kinderarbeid. Voorafgaand aan deze demonstratie organiseert ECLIPSE diverse activiteiten om het zelfvertrouwen en saamhorigheidsgevoel van de deelnemende verenigingen en gemeenschappen te versterken. Zo vinden groepsdiscussies plaats over de oorzaken van kinderarbeid en volgen kinderen creatieve workshops.
Dit artikel verscheen in Terre Magazine, jaargang 8, nummer 3, september – november 2007.