Hij is groen, log en steelt de show. Sirocco de kakapo. Deze papegaaiachtige uit Nieuw-Zeeland kan niet vliegen en dreigt met zijn hele soort uit te sterven. Maar sinds 2010 is Sirocco ‘Official Spokesbird for Conservation‘. Onlangs was hij te zien op de Nederlandse tv. Met ontroerende beelden van een reddingsprogramma voor de zeldzame kakapo.
Ooit was de kakapo (wat in het Maori ‘nachtpapegaai’ betekent) talrijk aanwezig in de Nieuw-Zeelandse wildernis. Bij gebrek aan natuurlijke vijanden verloor deze vogel zijn vermogen om te vliegen. Met de komst van kolonisten kwamen er nieuwe diersoorten aan land, waaronder hond, kat, rat en hermelijn. Zij vernietigden de weerloze kakapo. Zo’n 25 jaar geleden waren er nog geen 50 over. Een van hun nakomelingen was Sirrocco de kakapo. Die bleek vlak na zijn geboorte ademhalingsproblemen te hebben. Natuurbeschermers haalden hem weg uit het nest van zijn moeder. En voedden hem met de hand op. Toen Sirocco gezond genoeg was om de ziekenboeg te verlaten, bleek hij niet meer geschikt voor een leven in het wild.
‘Hij vliegt als een baksteen’
In 2009 kreeg Sirocco bezoek van de Britse acteur Stephen Fry en zoöloog Mark Carwardine. Zij maakten de tv-serie Last Change to See over de meeste bedreigde diersoorten op aarde (als follow-up van een gelijknamige BBC-radioserie). Als zij Sirocco voor het eerst bij daglicht treffen (de kakapo is een nachtdier, maar daar trekt Sirocco zich weinig van aan), zien we hem stuntelen in een boom. “Hij vliegt als een baksteen”, citeert Fry de overleden schrijver Douglas Adams (die in 1989 samen met zoöloog Carwardine de radioserie Last Change to See maakte). Hilarisch – en pijnlijk – wordt het als Sirocco anno 2009 op Carwardine’s hoofd klimt. En wil paren. Een YouTube-hit was geboren. Het Kakapo Recovery Team besefte: Sirocco is de perfecte ambassadeur van zijn soort.
Sinds december 2010 is Sirocco ‘Official Spokesbird for Conservation‘. Eervol benoemd door de Nieuw-Zeelandse premier John Key. Tot die tijd was Richard Henry de elder statesman van de bijna uitgestorven kakapo-populatie. Hij werd in 1975 ontdekt in Fiordland, een geïsoleerde regio op het Zuidereiland. Met nog vier Fiordland-mannetjes deed Richard Henry in 1990 mee aan het Kakapo Recovery Programme. De overige 50 vogels waren afkomstig van Stewart Island. Lang zat het Kakapo Recovery Team in spanning. Een kakapo plant zich slechts om de drie tot vijf jaar voort. Zou Richard Henry zijn sterke genen overdragen op de volgende generatie?
Roofdiervrije eilandjes
Dankzij het reddingsprogramma is de wereldwijde kakapo-populatie gegroeid naar zo’n 160 vogels. Op drie roofdiervrij gemaakte Nieuw-Zeelandse eilandjes werkt een team van toegewijde onderzoekers aan het overleven van deze zeldzame soort. Met kunstmatige inseminatie, broedmachines en slim nestmanagement. Uiteindelijk zorde Richard Henry in 1998 voor drie nakomelingen. Hij stierf in 2010, naar schatting zo’n 80 jaar oud. Zijn enige dochter Kuia produceerde dit jaar vier kuikens. In 2016 was er een heuse babyboom. De omstandigheden waren gunstig, met volop fruit van de rimu (rode pijnboom) – het favoriete voedsel van de kakapo.
Ondertussen toert Sirocco rond als een superster en verovert hij de harten van mensen. Zijn verzorgers waken nauwlettend over zijn gezondheid en welbevinden. Siroco heeft al ruim 200.000 volgers op Facebook. Ook ik viel voor zijn charme na het zien van de tv-serie Last Change to See. Nu is er weer een mooie BBC-natuurdocumentaire waarin Sirocco figureert: New Zealand: Earth’s Mythical Islands. In de slotaflevering reist hij op uitnodiging af naar het Nieuw-Zeelandse parlement. On a mission for conservation. Kijk mee naar deze flightless bird on a plane!
© Openingsbeeld: BBC